Ετικέτα: #metoo

Οι γυναίκες στον φεμινισμό μιλάμε αναλυτικά για το τι σημαίνει να μεγαλώνεις ως κορίτσι και να ζεις ως γυναίκα, καταγράφοντας αναμνήσεις, γεγονότα, τραυματικές εμπειρίες, μοτίβα που επαναλαμβάνονται, τη σχέση μας με το σώμα μας από πριν την εφηβεία ως και μετά την εμμηνόπαυση. Χιλιάδες άρθρα, μαρτυρίες, συζητήσεις.

Μοιραζόμαστε το πώς βλέπουν το σώμα μας οι άλλοι και πώς αυτό μας κάνει να αισθανόμαστε, πώς μας έχουν παρενοχλήσει και κακοποιήσει, και μαζί σκέψεις και συναισθήματα. Συνολικά, αυτό είναι το γυναικείο βίωμα. Η εμπειρία του να ζεις ως γυναίκα. Για τις γυναίκες, πλέον ξέρουμε. Αλλά για τους άντρες;

Δεν υπάρχει αναλυτική καταγραφή του ανδρικού βιώματος. Οι άντρες δεν μοιράζονται τέτοια πράγματα μεταξύ τους εκτός κι αν είναι κάτι μεμονωμένο για πλάκα ή για να μιλήσουν για σεξουαλικές κατακτήσεις. Δεν μιλάμε ως κοινωνία για το αντρικό βίωμα και το αντρικό τραύμα. Όχι γιατί δεν υπάρχει αλλά γιατί θεωρείται ότι οι άντρες θα το ξεπεράσουν χωρίς βοήθεια.

Δεν υπάρχει συζήτηση για όλα αυτά που ενώνουν τους άντρες και ό,τι έχουν ζήσει στο σώμα τους, εκτός από τον στρατό. Πώς αντιμετωπίζουν την πίεση που δέχονται από μικρά αγόρια να φέρονται «σαν άντρες» και μετά την πίεση από την παρέα και την κοινωνία να κάνουν σεξ.

Πώς νιώθουν; τι σκέφτονται όσο είναι στην εφηβεία; Τι περνάνε αν συνειδητοποιήσουν ότι το μέγεθος του πέους τους είναι κάτω από το “κανονικό”; Πώς νιώθουν όταν κοιτάζονται στον καθρέφτη και το σώμα τους δεν μοιάζει με αυτά στις ταινίες σουπερηρώων; Πώς αισθάνονται όταν συνειδητοποιούν ότι το ύψος τους θα είναι για πάντα περιοριστικό;

Έχουμε στο μυαλό μας την καρικατούρα του εφήβου που σκέφτεται μόνο σεξ 24/7 αλλά είμαι σίγουρη ότι είναι πολύ πιο πολύπλοκο από αυτό. Ποια είναι τα συναισθήματα; Ξέρω ότι οι άντρες μπορούν να έχουν βιαστεί και από γυναίκες, με ψυχολογική βία και χειραγώγηση. Και το λένε σε φίλους και δέχονται από πάνω κοροϊδία.

Ποιος μιλάει γι’ αυτό; Πού είναι η υποστήριξη προς τους άντρες για όλα αυτά που ζουν; ποιος μιλάει για την ανάγκη των αντρών για τρυφερότητα, που πολλές φορές την εκπληρώνουν μέσα από το σεξ γιατί ντρέπονται να τη ζητήσουν αλλιώς; Πόσοι άντρες τολμούν να πουν ότι δεν θέλουν σεξ αλλά τρυφερότητα και συντροφικότητα;

Τα άρθρα για άντρες είναι μόνο «γίνε πιο γαμάτος» ή στην καλύτερη περίπτωση κάτι ελαφρύ με χιούμορ. Δεν υπάρχει τίποτα ωμό, ειλικρινές για την αδυναμία ή την ανεπάρκεια ή την αίσθηση ότι δεν είσαι αρκετός. Για τον φόβο, που να είναι αληθινό, με ατόφιο συναίσθημα. Και είναι απαραίτητα γιατί όλοι οι άνθρωποι νιώθουμε έτσι, είναι απόλυτα λογικό να νιώθουμε έτσι, και οι άντρες πρέπει να υποκρίνονται ότι δεν νιώθουν τίποτα.

Είναι ώρα να καταγράψουμε το αντρικό βίωμα και να επαναπροσδιορίσουμε την αρρενωπότητα, γιατί το να είσαι άντρας δεν συνοψίζεται σε μυς, σεξ και λεφτά. Η εξουσία και τα αρχίδια δεν είναι αρκετά. Οι άντρες είναι πολλά περισσότερα απ’ αυτά και αξίζουν να ζουν όλο το φάσμα της ανθρώπινης υπόστασης. Είμαστε στην ίδια πλευρά.

Σε πολλούς φαίνεται τρεντ το ότι μετά από χρόνια, εμφανίζονται ξαφνικά γυναίκες που μιλάνε για σεξουαλικές επιθέσεις, κακοποιήσεις και βιασμούς, και είναι τόσο πολλές. Δεν είναι ξαφνικό. Αυτή είναι η πραγματικότητα τού να είσαι γυναίκα.

Δεν έρχεται ξαφνικά ούτε γι’ αυτές. Δεν το θυμήθηκαν τώρα, δεν το ξέχασαν ποτέ. Τις έτρωγε από μέσα κάθε μέρα, αλλά ο φόβος τις κρατούσε βουβές. Μέχρι να έρθει η στιγμή, μετά από χρόνια πόνου και δουλειά σκληρή, να πάρουν πίσω τις ίδιες τους τις ζωές. Μέχρι να ανοίξουν το δρόμο άλλες, που τόλμησαν να θυσιάσουν καριέρες και προοπτικές, για να βγουν επιτέλους να μιλήσουν, να σπάσουν τις σιωπές. Μέχρι να νιώσουν αρκετά δυνατές.

Μην νομίζεις ούτε στιγμή ότι είναι εύκολη η απόφαση αυτή. Η παραδοχή ότι υπήρξες θύμα βιασμού, είτε σε βάζει στη θέση του φταίχτη, είτε φέρνει ανυπολόγιστη ντροπή και ανελέητη κριτική. Σου θυμίζω στην εικόνα γιατί.

Μου έστειλε αυτό το κείμενο ένας άντρας. Έχουν γραφτεί τόσα ποστ στα social media που λένε ας έβγαινε κάποιος να πει ότι ναι, υπήρξα θύτης κι εγώ. Να λοιπόν. Αυτό το κείμενο μπορεί να σε ταράξει, προειδοποιώ, αλλά θεωρώ ότι είναι πολύ σημαντικό.

«Είμαι σήμερα σχεδόν 46 χρονών, για να ξέρετε δηλαδή σε ποια γενιά ανήκω. Όπως οι περισσότεροι συνομήλικοί μου, δεν είχα διδαχθεί τίποτε σχετικά με το σεξ, το άλλο φύλο, το ποιες συμπεριφορές είναι παραβιαστικές, ούτε στο σπίτι, ούτε στο σχολείο.

Θυμάμαι τον εαυτό μου έκτη δημοτικού, όντας εντελώς παιδί ακόμα, να κυνηγάει συμμαθήτριες στο διάλειμμα και να τις χουφτώνει. Το κάναν κι άλλοι και ήταν “αστείο. Θυμάμαι που κάναμε ντου στις κοριτσίστικες τουαλέτες. Κι αυτό αστείο.

Θυμάμαι λίγο αργότερα, στα 13, που κάποιοι συμμαθητές μου κι εγώ μαζί μπαίναμε στα λεωφορεία και αγγίζαμε με τρόπο, δήθεν κατά λάθος, γυναικεία σώματα.

Θυμάμαι την ίδια εποχή που όταν βλέπαμε μια κοπέλα με μίνι, κάθε φορά μας έπεφτε ένα νόμισμα και σκύβαμε να το μαζέψουμε. Θυμάμαι που το ίδιο κάναμε και με μια καθηγήτρια που φορούσε κάπως κοντές φούστες και που είχαμε γράψει για αυτήν χυδαία στιχάκια που τραγουδούσαμε στα διαλείμματα και κάποια στιγμή, με πρωτοβουλία κάποιου που είχε επιρροή σ’ όλη την τάξη, αγόρια και κορίτσια αρχίσαμε να μαζεύουμε υπογραφές να φύγει διότι “ντυνόταν άσεμνα”. Δεν φτάνει που την παίρναμε μάτι, το παίζαμε και στυλοβάτες της ηθικής.

Θυμάμαι που λίγο αργότερα στα 15, και δεν ήμουν ο μόνος, όταν μου άρεσε κάποια, την ακολουθούσα για αρκετή ώρα είτε για να τη χαζεύω, είτε με τη σκέψη ότι μπορεί να έβρισκα το θάρρος να της μιλήσω.

Θυμάμαι που στα 16 άρχισα εγώ και κάποιοι άλλοι να επισκεπτόμαστε οίκους ανοχής, για μπουρδελοτσαρκα όπως λέγαμε, και κάποιοι να πηγαίνουμε με εργαζόμενες κοπέλες χωρίς καν να αναρωτηθούμε μέχρι τότε σε τι συνθήκες δούλευαν τα κορίτσια αυτά, μετανάστριες από ανατολικές χώρες, έμαθα αργότερα ότι το ενενήντα τοις εκατό δούλευαν καταναγκαστικά, έπαιρναν κάποιες μέχρι και 100 πελάτες τη βάρδια, έβγαζαν εκατομμύρια και τις πληρώνανε με πέντε ευρώ και δύο πιτόγυρα.

Εντωμεταξύ, από τα δεκαοχτώ μου είχα αρχίσει να έχω σχέσεις και εμπειρίες και με άλλες κοπέλες, που ας πούμε τους άρεσα. Το σεξ τότε συχνά δεν ήταν εύκολο: λέγανε όχι οι περισσότερες όταν πλησίαζες σ’ αυτό, κι ήτανε υποτίθεται μέρος του παιχνιδιού για να μην φανούνε εύκολες. Το λέγανε, δεν το πολυλάμβανες υπόψη και τελικά ενέδιδαν κι όλα καλά.

Μου ‘τυχε όμως και μια φορά που όταν προχώρησα, κατάλαβα ότι αυτό το όχι που είπε εκείνο το κορίτσι πραγματικά το εννοούσε, οπότε, κι ας μην το ήθελα, την είχα στην πραγματικότητα βιάσει.

Την ίδια εποχή, γνωστοί μου, καλά παιδιά κι άξια παλληκάρια, ποτίζανε με αλκοόλ κοπέλες στα ραντεβού, θυμάμαι ιστορία που κάποια πήγε σπίτι της με γνωστό, την πήρε ο ύπνος, έπεσε αναίσθητη ουσιαστικά, κι αυτός έκανε τη δουλειά του κι έφυγε κλείνοντας την πόρτα ενώ αυτή ακόμα ήταν σε λήθαργο. Θυμάμαι άλλον που μαζί με άλλους τέσσερις κάνανε σεξ [βίασαν] ο ένας μετά τον άλλον σε ημι-αναίσθητη Αγγλίδα.

Δεν χρειάζεται να πω καν ότι ντρέπομαι για όσα έκανα εκείνη την εποχή, όσα αναφέρω παραπάνω, που δεν είναι και λίγα.

Σας βεβαιώνω ότι ήμουνα πολύ ευαίσθητο άτομο, όπως είμαι και σήμερα, μεγαλωμένος ως καλό παιδί, με τρόπους, με λογοτεχνία, καλά ιδανικά και το μόνο που μ’ ενδιέφερε τότε ήταν η αγάπη. Φερόμουν σκατένια όμως γιατί δεν είχα ιδέα από συμπεριφορά απέναντι στο άλλο φύλο, κι όχι μόνο κανείς δεν με έμαθε να κάνω κάτι καλύτερο αλλά και η κοινωνία ενθάρρυνε τέτοιες συμπεριφορές. Μέχρι να συνειδητοποιήσω, να καταλάβω, χρειάστηκε χρόνος.

Την ίδια εποχή, επειδή ήμουν ένα παιδάκι που μικρόδειχνε, με πολύ ντελικάτα χαρακτηριστικά, είχα δεχθεί ο ίδιος παρά πολλές σεξουαλικές παρενοχλήσεις από άντρες, μέχρι και μια απόπειρα βιασμού.

Δεν ψάχνω δικαιολογίες αλλά μεγαλώσαμε σ’ ένα αρρωστημένο πατριαρχικό περιβάλλον και τουλάχιστον μέχρι και τη γενιά τη δική μου, πιστεύω βαθύτατα πως αν δεν ισχύει το “όλοι οι άντρες”, ισχύει το “σχεδόν όλοι οι άντρες”. Η διαφορά είναι ότι στην πορεία κάποιοι λίγοι, όπως εγώ, κατάλαβαν και άλλαξαν. Οι περισσότεροι όμως συνέχισαν, δεν είχαν τα εφόδια και την ενσυναίσθηση να κατανοήσουν, ούτε θέλαν να εγκαταλείψουν τα προνόμιά τους. Ακόμα κι όταν είχανε 100 τοις 100 συναινετικές σχέσεις, κατέληξαν άθλιοι εραστές, σύντροφοι, σύζυγοι, και τελικά άθλιοι γονείς.

Όταν ακούω ότι το #metoo υπερβάλλει, απλά γελάω.

Θέλω να προλάβω να ζήσω σ’ έναν κόσμο που θα ‘χει θάψει βαθιά στο παρελθόν εποχές σαν αυτή που μεγάλωσα, σπαρακτικά κακοποιητικές για τις γυναίκες, σπαρακτικά όχι τόσο για την οξύτητα του δράματος, αλλά για το αντίθετο: όλα γίνονταν με σχετικά λίγο δράμα, όλη η κακοποίηση ήταν τόσο κανονικοποιημένη, που γινότανε σιωπηλά και αθόρυβα, συνήθως χωρίς μισό ουρλιαχτό, χωρίς μισή κραυγή.»

Τι έχω να πω εγώ:

Πολλές γυναίκες ταράχτηκαν και θύμωσαν με το κείμενο και με τον άνθρωπο που το έγραψε. Δικαίως. Αλλά ο λόγος που το ανέβασα στα social media δεν είναι για να κρίνουμε και να βγάλουμε συμπεράσματα για τον γράφοντα, ούτε βέβαια για να τον συγχωρήσουμε. Δεν είναι αυτό το ζητούμενο. Ο λόγος είναι για να καταλάβουμε τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η κουλτούρα του βιασμού.

Tο κείμενο δεν είναι για τις γυναίκες. Είναι για τους άντρες. Για τους άντρες που θα δουν μπροστά στα μάτια τους σκηνές τόσο οικείες, συμπεριφορές που κάποτε θεωρούνταν τόσο «κανονικές», που θα συνειδητοποιήσουν (ίσως αργά) ότι κι εκείνοι έχουν υπάρξει θύτες σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, και δεν μπορούν πια να πουν ότι το #metoo δεν τους αφορά. Τουλάχιστον στη γενιά των 40+, είναι ελάχιστοι εκείνοι που δεν είχαν ποτέ καμιά παραβιαστική συμπεριφορά. Το κείμενο είναι γι’ αυτούς. Γιατί αν μια εξομολόγηση γυναίκας ότι έχει υπάρξει θύμα, λειτουργεί σαν χιονοστιβάδα, το ίδιο μπορεί να κάνει και η ομολογία ενός άντρα. Να κάνει άλλους άντρες να παραδεχτούν ότι τα ίδια έκαναν κι αυτοί.

Αυτό το κείμενο δεν είναι ούτε συγχώρεση του θύτη ούτε δικαιολογία. Είναι παραδοχή ότι το πρόβλημα είναι συστημικό. Είναι η επίγνωση ότι όσο κι αν κάθε άτομο ξεχωριστά είναι πάντα υπόλογο για τις πράξεις του, όταν η κοινωνία, δηλαδή όλοι γύρω σου θεωρούν κάτι επιτρεπτό -αφού όλοι το κάνουν- τότε ακόμα κι αν το βλέπεις ότι είναι κακό, γίνεται και στο μυαλό σου αποδεκτό. -Ειδικά όταν σε συμφέρει, δεν το παραβλέπω αυτό.

Το θέμα είναι ότι αυτή τη στιγμή που μιλάμε, ο κόσμος έχει αλλάξει. Τίποτα απ’ όλα αυτά δεν μπορούμε να αφήσουμε να επιτραπεί ξανά. Και καλό είναι να μην μπορεί να πει κανείς πια ότι δεν ήξερε. Αρκετά.

1. Φεμινισμός είναι ο αγώνας για ισότητα

2. Ακόμα δεν υπάρχει ισότητα πουθενά στη γη

3. Οι ρόλοι των φύλων είναι κοινωνική κατασκευή

4. Δεν υπάρχουν παιχνίδια για αγόρια και παιχνίδια για κορίτσια

5. Δεν υπάρχουν ρούχα για αγόρια και ρούχα για κορίτσια

6. Το να κάνεις κάτι «σαν κορίτσι» δεν είναι προσβολή

7. Οι γυναίκες έχουν δικαίωμα να θυμώνουν

8. Οι άντρες έχουν δικαίωμα να κλαίνε

9. Οι γυναίκες δεν είναι φτιαγμένες για να γίνουν μητέρες

10. Οι άντρες δεν είναι φτιαγμένοι για να βγάζουν λεφτά

11. Η αξία των γυναικών δεν εξαρτάται από το να είναι όμορφες

12. Η αξία των αντρών δεν εξαρτάται από το μέγεθος του πέους τους

13. Οι άντρες είναι τόσο πολύπλοκοι όσο και οι γυναίκες

14. Οι γυναίκες θέλουν σεξ όσο και οι άντρες

15. Οι άντρες θέλουν τρυφερότητα όσο και οι γυναίκες

16. Η αξία των γυναικών δεν μειώνεται όταν κάνουν σεξ

17. Η αξία των αντρών δεν αυξάνεται όταν κάνουν σεξ

18. Οι γυναίκες δεν χρωστάνε σεξ σε κανέναν

19. Οι άντρες δεν οφείλουν να θέλουν σεξ όλη την ώρα

20. Σεξ είναι η απόλαυση, όχι η διείσδυση

21. Σεξ χωρίς συναίνεση, είναι βιασμός

22. Συναίνεση είναι το ενθουσιώδες «ΝΑΙ»

23. Οτιδήποτε άλλο εκτός από το «ΝΑΙ», είναι «ΟΧΙ»

24. Το «ΝΑΙ» δεν είναι «ναι σε όλα»

25. Η συναίνεση μπορεί να ανακληθεί οποιαδήποτε στιγμή

26. Οι βιαστές είναι άντρες της διπλανής πόρτας

27. Οι βιαστές είναι ερωτικοί σύντροφοι, συνάδελφοι, φίλοι και γνωστοί

28. Δεν φταίει ποτέ το θύμα

29. Φταίει πάντα ο βιαστής

30. Ο βιαστής μπορεί να είναι φίλος σου και «Καλό Παιδί»

31. Καμιά δεν θέλει να παραδεχτεί ότι βιάστηκε

32. Καμιά δεν θέλει να πιστέψει ότι έχει βιαστεί

33. Δεν υπάρχει προκλητικό ντύσιμο

34. Το σώμα μας δεν είναι ντροπή

35. Δεν λέγεται ροζ βίντεο αν μιλάμε για πορνογραφία μη συναινετική

36. Η παρθενία δεν είναι έννοια αληθινή

37. Όταν είσαι κατά των εκτρώσεων, δεν είσαι υπέρ της ζωής

38. Το δικαίωμα στην έκτρωση σώζει ζωές που θα είχαν χαθεί

39. Σεξισμός είναι η διάκριση και η προκατάληψη εναντίον των γυναικών

40. Δεν υπάρχει αντίστροφος σεξισμός

41. Μισογυνισμός είναι ακραίος σεξισμός, με τακτικές ελέγχου των γυναικών

42. Υπάρχει εσωτερικευμένος μισογυνισμός

43. Δεν υπάρχουν εγκλήματα πάθους και τιμής

44. Η δολοφονία γυναικών επειδή είναι γυναίκες, λέγεται γυναικοκτονία

45. Η γυναικοκτονία είναι δολοφονία με κίνητρο τον μισογυνισμό

46. Δεν υπάρχει πόλεμος μεταξύ των δύο φύλων

47. Άντρες και γυναίκες μεγαλώσαμε με το ίδιο παραμύθι

48. Και οι άντρες βλάπτονται από την πατριαρχία

49. Η πατριαρχία είναι ανθρώπινη κατασκευή

50. Κάθε ανθρώπινη κατασκευή, μπορεί να γκρεμιστεί.