Μεταξύ του πανικού ότι όλοι οι ίνσελς θα γίνουν γυναικοκτόνοι και του γέλιου που προσφέρουν οι άλφα μέιλ ίνφλουενσερς, ας δούμε λίγο γιατί συμβαίνει αυτό που συμβαίνει.
Η παγκόσμια άνοδος του φεμινισμού σε επίπεδο ποπ κουλτούρας και σόσιαλ μίντια άνοιξε τις πόρτες σε πολλές κοινότητες γυναικών. Οι γυναίκες απέκτησαν χώρους και κοινότητες ενδυνάμωσης, είχαν βήμα και πλατφόρμες να μιλήσουν, και ο κόσμος για πρώτη φορά τους έδινε (κάποια) σημασία. Και το γενικό μήνυμα ήταν “men are trash” για τους λόγους που όλοι ξέρουμε, (που βέβαια δεν σημαίνει ότι είναι όντως trash ούτε ότι all men). Αλλά πολλοί άντρες άρχισαν να νιώθουν στο στόχαστρο.
Ακόμα χειρότερα, ένιωθαν στο περιθώριο. Η αντρόσφαιρα δεν ήταν ποτέ για τους ωραίους και πλούσιους άντρες, αλλά για τους μη προνομιούχους, που ένιωθαν αποκλεισμένοι από τη σκηνή των γνωριμιών (και βασικά από το σεξ), από τις σχέσεις και την αγάπη. Για άντρες που είναι φτωχοί και άτυχοι εμφανισιακά, και στην πλειοψηφία τους δεν έχουν ανώτερη μόρφωση, ήταν μια κάποια λύση.
Αυτοί οι άντρες μπορεί να έχουν δεχτεί απόρριψη ή ακόμα και περιφρόνηση από γυναίκες στη ζωή τους, και να μην έχουν διαχειριστεί τον πόνο. Πολλοί μπορεί και να μην έχουν τολμήσει καν να κάνουν κινήσεις προς γυναίκες, γιατί τους λείπουν πολλές κοινωνικές δεξιότητες. Σύμφωνα βέβαια με τις συμβουλές της αντρόσφαιρας το μόνο που χρειάζεται κανείς είναι αυτοπεποίθηση, να προσβάλλεις την άλλη λιγουλάκι και να μιλάς με γρίφους, κι έτσι θα ρίξεις οποιαδήποτε στο κρεβάτι.
Αυτοί οι μη προνομιούχοι άντρες ζουν αυτό που έχουμε ονομάσει φαινόμενο της αντρικής μοναξιάς, εδώ και πολλά χρόνια. Και υποφέρουν. Είχαν ανάγκη κάποιος να ακούσει τα προβλήματά τους και κάποιον που να απευθύνεται σ’ αυτούς, όταν το Χόλιγουντ, οι αστραφτεροί δημοφιλείς ίνφλουενσερς και γενικά η μέινστριμ κουλτούρα, τους άφηνε απ’ έξω. Είχαν ανάγκη από καθοδήγηση. Υπήρχε τεράστιο κενό στην αγορά.
Και δεν άργησαν να εμφανιστούν πραγματάκια να το γεμίσουν. Το πράγμα ξεκίνησε από gaming forums και μετά πέρασε σε άλλα forums (4chan, reddit), όπου μοιράζονταν βιώματα, σκέψεις και συναισθήματα, και όλο αυτό ήταν όντως θετικό, γιατί πολλοί νεαροί άντρες που ζούσαν ως τότε σε κοινωνική απομόνωση, απέκτησαν επιτέλους την αίσθηση κοινότητας που χρειάζονταν. Είχαν ανάγκη από υποστήριξη, και τη βρήκαν.
Με την άνοδο του video content, κάποιοι ξεχώρισαν και έγιναν ίνφλουενσερς, και κάποιοι που πριν ήταν π.χ. φίτνες ίνφλουενσερς το γύρισαν, γιατί υπήρχε πολύ ψωμί. Κάπως έτσι εμφανίστηκε και ο Jordan Peterson, που μάλιστα είχε τη σφραγίδα του ακαδημαϊκού (πλέον τον έχουν πετάξει έξω από την επιστημονική κοινότητα). Κι αυτός αφουγκράστηκε την ανάγκη της αγοράς για αντρικά πρότυπα και επιστημονικοφάνεια, την εκμεταλλεύτηκε και έγινε διάσημος. Παραμένει η υποτιθέμενα ψύχραιμη και σοβαρή φωνή, γι’ αυτό και πάρα πολλοί πληρώνουν να πάνε να τον ακούσουν.
Το πρόβλημα είναι ότι αντί να αναγνωρίσουν τον αληθινό εχθρό που ευθύνεται για την καταπίεση των αντρών, που είναι το Σύστημα, και συγκεκριμένα Καπιταλισμός και Πατριαρχία (και Λευκή Κυριαρχία), θεώρησαν ότι εχθρός τους είναι ο φεμινισμός.
Σε μια διαστρέβλωση της πραγματικότητας, χρησιμοποιούν τα επιχειρήματα του φεμινισμού, για να πείσουν το κοινό τους ότι οι άντρες είναι θύματα του φεμινισμού. Παραθέτουν τις στατιστικές για αυτοκτονίες, κατάθλιψη, καταχρήσεις, κ.λπ, ως απόδειξη. Μόνο που αρνούνται να δουν ότι την ευθύνη έχει η πατριαρχία, το man-box και οι απαιτήσεις της στερεοτυπικής αρρενωπότητας. Δεν ρίχνουν το φταίξιμο στην πατριαρχία, γιατί αυτό θα σήμαινε παραχώρηση προνομίων και ξεβόλεμα. Οπότε είναι πιο βολικό να ρίξουν το φταίξιμο στις γυναίκες και στον φεμινισμό.
Γιατί ο φεμινισμός έδωσε στις γυναίκες τη δυνατότητα να επιβιώνουν χωρίς να παντρευτούν και την επιλογή να μην ζευγαρώνουν με άντρες που δεν τους αρέσουν. Δηλαδή όχι με τους ίδιους, που θεωρούν ότι η πρόσβαση στο σεξ θα έπρεπε να είναι δικαίωμά τους. Άρα, ο φεμινισμός και οτιδήποτε προοδευτικό, είναι εχθρός.
Και επειδή η επιστροφή στις παραδοσιακές αξίες σημαίνει συντηρητισμός, όλα αυτά ενσωματώθηκαν σε αλτ ράιτ ρητορική (δηλαδή καθόλου αλτ, αλλά ακροδεξιά). Έγινε πακετάκι.
Κι ενώ το κοινό της αντρόσφαιρας πιστεύει ότι είναι άδικο να πρέπει να πληρώσει τον καφέ μιας γυναίκας, αν καταφέρει να βγει ραντεβού, παράλληλα, θέλει δεξιά και μισεί τη woke κουλτούρα. Δεν βλέπουν την αλήθεια. Και είναι ειρωνικό και κρίμα το ότι βλέπουν σαν εχθρό και μισούν το κίνημα που στην ουσία είναι με το μέρος τους. Το κίνημα που θα μπορούσε να βελτιώσει τη ζωή τους. Όχι προσφέροντάς τους σεξ. Αλλά προσφέροντας εργαλεία συλλογικής θεραπείας, που θα έκαναν τις σχέσεις με τις γυναίκες, εφικτές.
Ιστορία της Αντρόσφαιρας
Δημιουργήθηκε στις αρχές των 2000s ως ένα σύνολο από μπλογκς, φόρουμς και κανάλια youtube που εστίαζαν σε ζητήματα που απασχολούν τους άντρες. Από ένα σημείο και μετά, άρχισε να λειτουργεί ως αντίσταση στον φεμινισμό. Ο όρος “manosphere“, δηλαδή «αντρόσφαιρα» προέκυψε γύρω στο 2009–2010 για να περιγράψει το διαδικτυακό οικοσύστημα όπου αναπτύσσονταν αυτές οι ιδέες.
Τα θεμέλια της αντρόσφαιρας χτίστηκαν πάνω σε παλιότερα κινήματα αντρών, όπως το Men’s Rights Movement (MRM), που ξεκίνησε στα 1970s–80s, με εστίαση στα διαζύγια, στην επιμέλεια παιδιών και στις ψευδείς κατηγορίες βιασμών.
2000 – 2010s: Pickup Artists (PUA) με γκουρού τον Neil Strauss με το βιβλίο “The game” – «Το παιχνίδι»), που τους μάθαινε πώς να «αποπλανούν» γυναίκες, και βασικά να τους λένε «μου αρέσεις αν και παχουλή» για να τις ρίξουν στο κρεβάτι.
Μέσα 2010s: Η άνοδος του Red Pill (μεταφορά από την ταινία Matrix, οι άντρες πρέπει να ξυπνήσουν και να καταλάβουν ότι στην κοινωνία οι γυναίκες έχουν την εξουσία, ενώ είναι υποδεέστερες, βρώμικες, ανήθικες κ.λπ.)
2016–τώρα:
Incels. Εδώ έχουμε την εξέλιξη του Red Pill, με άντρες που μισούν τις γυναίκες και τον φεμινισμό, γιατί τους στερούν την πρόσβαση στο σεξ.
MGTOW (Men Going Their Own Way): Εδώ οι άντρες παραιτούνται από την ιδέα των σχέσεων εντελώς.
Σχέση με την Ακροδεξιά, τη λευκή κυριαρχία, αντί-LGBTQ και αντι-woke ρητορική. Άνοδος του προτύπου “hustler” με τα crypto, και το ιδεώδες του τύπου που βγάζει πολλά λεφτά και έχει όσες γυναίκες θέλει, τις οποίες εκμεταλλεύεται και χρησιμοποιεί σαν αντικείμενα, βλέπε Andrew Tate.
Βασικές Πεποιθήσεις
- Βιολογικός ντετερμινισμός: οι ρόλοι των φύλων είναι βιολογικά προδιαγεγραμμένοι και είναι ανόητο να προσπαθούμε να ξεφύγουμε απ’ αυτούς.
- Οι άντρες είναι τα θύματα: Οι άντρες είναι οι καταπιεσμένοι, έχουμε μητριαρχία, ο φεμινισμός είναι μισανδρία και φεμιναζισμός.
- Αυτοβελτίωση της δεκάρας: Κάποτε μιλούσαν για self care, αυτοπεποίθηση και fitness αλλά ο μισογυνισμός έφερνε απείρως περισσότερα views. Με το πέρασμα του χρόνου, η αυτοβελτίωση αντί για ουσιαστική συναισθηματική εξέλιξη, έγινε performance και βιτρίνα ηγεμονικής αρρενωπότητας.
- Monetization: Hustler culture, με εκατομμύρια καημένους να πληρώνουν subscriptions σε γελοίους τύπους να τους κάνουν σεμινάρια για να ρίξουν γυναίκες ή να βγάλουν λεφτά, χωρίς αποτέλεσμα φυσικά.
Αντίκτυπο
- Σύνδεση με βία: Ίνσελς που βγήκαν και πυροβολούσαν κόσμο (π.χ. Elliot Rodger, 2014).
- Απαγόρευση στις Πλατφόρμες: Το Reddit, YouTube και Facebook έβαλαν περιορισμούς στο περιεχόμενο αντρόσφαιρας (2018–2020), αλλά το Tiktok τους είχε αφήσει ανενόχλητους για πάρα πολύ καιρό. Το 2022 έπεσε ο Andrew Tate, αλλά έχει παραμείνει θρύλος, και άπειροι προσπαθούν να τον διαδεχτούν.
- Κληρονομιά: Ακόμα υπάρχουν γωνιές στο ίντερνετ που η αντρόσφαιρα ευδοκιμεί, αλλά δεν είναι πια τόσο «κουλ». Τα “gym bro podcasts” είναι άπειρα, αλλά έχουν γίνει meme, και οι ας πούμε ελάχιστα πιο έξυπνοι εκπρόσωποι αυτής της κοσμοθεωρίας το έχουν γυρίσει στο life coaching και στο dating coaching με έμφαση πάντα στην αυτοπεποίθηση.
